Kolibries uit de bibliotheek van John Gould

Eén van de populairste attracties tijdens de Londense Wereldtentoonstelling van 1851 vormden anderhalf duizend bontgekleurde Zuid-Amerikaanse kolibries. Weliswaar ging het slechts om opgezette exemplaren, maar deze waren zeer kunstig en spectaculair opgesteld, zowel in vlucht, zittend, als baltsend. Meer dan 75.000 betalende bezoekers kwamen de exotische zeldzaamheden bewonderen, waarmee de tentoonstelling een groot financieel succes werd. Beroemdheden als Charles Dickens en de kunstcriticus John Ruskin kwamen op bezoek, De laatste speet het dat hij ooit zijn kostbare tijd had verdaan met een studie mineralogie, in plaats van naar zulke sprookjesachtige vogeltjes op jacht te zijn gegaan. Zelfs koningin Victoria vereerde de tentoonstelling met een bezichtiging: zij schreef in haar privé-dagboek hoezeer ze had genoten van de kleurrijke vogeltjes. De man achter deze publiekstrekker was John Gould (1804-’81), de Engelse uitgever, ornitholoog en wereldreiziger die juist bezig was met het maken van één van zijn meest ambitieuze werken: A Monograph of the Trochilidae, or Family of Humming-Birds (kolibries). Hij hoopte de Londense Wereldtentoonstelling te kunnen gebruiken om dit meerdelige, rijk geïllustreerde en buitengewoon kostbare boekwerk te promoten. Het was hem al gelukt om vele Europese koningen, koninginnen, prinsen en prinsessen tot intekening te verleiden. Voor de gewone man was het werk echter onbetaalbaar.

Een auteur wiens werk wél in brede kring kon worden gekocht en gelezen, was Henry Gardiner Adams (1811-’81). In 1856 publiceerde hij een bescheiden boekje eveneens over kolibries, geïllustreerd met 8 prachtige handgekleurde lithografieën (zie afbeeldingen). Het boekje, getiteld  Humming Birds Described and Illustrated, werd al vrij snel populair. Er verschenen verschillende herdrukken. John Gould, die goed bevriend was met Adams, schreef in 1856 in een van zijn brieven dat hij bijzonder van het boekje gecharmeerd was en het regelmatig aan vrienden, kennissen en jonge vogelliefhebbers cadeau deed. Uit de mond van zo’n beroemde ornitholoog was dit uiteraard een groot compliment. Dat Gould een exemplaar van het boekje daadwerkelijk in zijn bezit had blijkt uit onderstaande afbeelding: het hierop afgebeelde unieke exemplaar bevat de namelijk de handtekening van hemzelf, en is kennelijk afkomstig uit zijn eigen bibliotheek. 

 

Literatuur
Adams, Henry G.: Humming Birds Described and Illustrated. London: Groombridge and Sons, [1872].
Blunt, Wilfrid: The Ark in the Park. The Zoo in the Nineteenth Century. London: Book Club Associates 1976
Mengel, Robert M.: A Catalogue of the Ellis Collection of Ornithological Books in the Kansas University Libraries. I A-B. Lawrence: Kansas, 1972.
Nissen, Claus: Die illustrierten Vogelbücher. München: Hiersemann Verlag, 1976.
Pascoe, Judith: The Hummingbird Cabinet. A Rare and Curious History of Romantic Collectors.Ithaca and London: Cornell University Press, 2006
Sauer, Gordon C.: John Gould the Bird Man: Associates and Subscribers. Mansfield Connecticut: Maurizio Martino Publishers 1885
Sscherren, Henry: The Zoological Society of London. A Sketch of its Foundation and Development [etc.]. London [etc.]: Cassell and Company 1933
Tree, Isabella: The Ruling Passion of John Gould. A Biography of the Bird Man London: Barrie & Jenkins, 1991.
Dit bericht werd geplaatst in Ornithologie, Zoölogie en getagged met , , , , , , , , , . Maak dit favoriet permalink.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s